Actueel

Juni 2019 

Besmettelijke ziektes komen bij zowel gehouden- als wilde amfibieën en reptielen voor. Kruisbesmetting tussen deze twee groepen ligt op de loer maar kan voorkomen worden. Preventie van de aanschaf van zieke dieren bij goede kwekers, herkenning en melding van zieke dieren en adequate quarantaine- en hygiëne protocollen zijn van essentieel belang om wilde populaties te beschermen. Verspreiding van besmettelijke ziektes tussen de twee groepen kan voorkomen door ontsnappingen, uitzettingen, contact met wilde dieren etc. RAVON heeft in samenwerking met NVHT Lacerta, de Salamandervereniging, Europese Slangenvereniging, Dibevo, SATO, DN, Ornamental Fish International en de universiteit van Gent (Wildlife Health Ghent) een leaflet ontwikkeld die de belangrijkste punten behandeld. De leaflet is in het Nederlands en Engels beschikbaar. Gefinancierd door NVWA, Bureau Risicobeoordeling, Team Invasieve Exoten.

November 2018

Think Outside The Box! Wees alert van de risico's van het loslaten van huisdieren zoals amfibieën in het wild. Bekijk de campagne van de Bern Conventie (Protecting Europe's biodiversity) die zicht richt op bewustwording van dit gevaar op Facebook en Twitter. De Interactieve posters zijn te downloaden en online te bekijken! Deel deze fantastische campagne zoveel mogelijk in je netwerk met de hashtag  #ThinkOutsidetheBox

http://unboxingdiseases.eu/the-woods-interactive.html

April 2018 

In het eerste kwartaal van 2018 is weer veel gebeurd. Het Europese Bsal project dat zich o.a. richt op het opzetten van netwerken, monitoring en mitigatie heeft een nieuwe website: www.BsalEurope.com. Een nieuwe Duitse publicatie laat een verdichting zien van het aantal uitbraken bij onze oosterburen. Met name in de noordelijke Eifel werden besmette dieren gevonden, waaronder niet alleen vuursalamander, maar ook kleine watersalamander, Alpenwatersalamander, vinpootsalamander en kamsalamander. In de zuidelijke Eifel werd de schimmel niet aangetroffen, maar
registreerden de onderzoekers wel de afwezigheid van populaties vuursalamanders die er voorheen wel leefden. Op meer dan 70 km. afstand van de Eiffel werd in de omgeving van Essen een tweede uitbraak gevonden.

Op 28 febr. 2018 is in het publicatieblad van de Europese Unie het uitvoeringsbesluit 2018/320 gepubliceerd betreffende bepaalde maatregelen ter bescherming van de diergezondheid voor de handel binnen de Unie in salamanders en het binnenbrengen in de Unie van salamanders in verband met de schimmel Batrachochytrium salamandrivorans. Kort gezegd komt het erop neer dat het verzenden van salamanders naar een andere EU lidstaat, of het binnenbrengen van salamanders vanuit een niet-EU land, niet mag tenzij aan een aantal voorwaarden wordt
voldaan zoals de aanwezigheid van een diergezondheidscertificaat.

Januari 2018

In samenwerking met diverse Europese organisaties zijn drie informatieve, Engelstalige folders op het gebied van Bsal ontwikkeld. De folders richten zich op herkenning, signalering, melding van zieke en dode dieren, desinfectie en hygiëne protocollen voor zowel veldwerk- als groot materieel. Alle flyers zullen spoedig op de projectwebsite beschikbaar zijn. De flyers zijn vrijelijk te downloaden en verspreiden (directe links beschikbaar onder dit bericht). Meer informatie is te vinden op de Facebookpagina van dit project.

September 2017- Animaties Bsal

Deze maand zijn er twee animaties gelanceerd over Bsal. Deze animaties zijn afgelopen donderdag voor het eerst gepresenteerd op het Europees Herpetologisch Congres in Salzburg. Elk filmpje is voorzien van ondertitels in 18 Europese talen. De animaties zijn gecreëerd door diverse Europese organisaties in opdracht van de Europese Commissie. De doelen van dit project zijn: de huidige verspreiding van Bsal in Europa in kaart brengen, ontwikkeling van een "Early Warning System, ontwikkeling van een (korte termijn) noodplan en het leveren van bewijs van concepten die bijdragen aan duurzame mitigerende maatregelen voor de lange termijn. 

Ziet u de ondertitels niet automatisch? Klik dan op het "ondertitel" icoon rechtsonder in het videoscherm. Hier kunt u de ondertitels aan zetten en de door uw gewenste taal selecteren.


April 2017 - artikel Nature: "Drivers of salamander extirpation mediated by Batrachochytrium salamandrivorans"

Een artikel gepubliceerd in het prestigieuze blad Nature (Stegen et al, 2017; 20 april j.l) schetst een duister beeld voor Europese salamanders na de recente introductie van de dodelijke salamanderschimmel Batrachochytrium salamandrivorans (Bsal) in West Europa. Auteurs van het artikel, de Belgische onderzoeksgroep van de Universiteit van Gent (geleid door Dr. An Martel en Dr. Frank Pasmans), beschrijft de ziekte in dit artikel als “de perfecte storm”. Deze schimmel is in Nederland, België en Duitsland verantwoordelijk voor massale sterfte bij salamanders met de vuursalamander in het bijzonder. Elders in Europa kunnen met name enkele gevoelige salamander genera en soorten met kleine verspreidingsgebieden (endemen) in de toekomst uitsterven mocht Bsal hun populaties bereiken.

Het artikel van Stegen (et al., 2017) in Nature is hier te vinden. Aanvullend heeft de Universiteit van Gent en RAVON een Natuurbericht geschreven over dit nieuws. Matthew Fisher van het Imperial College of London heeft tevens een opiniestuk geschreven over dit onderzoek. 

In het kort beschrijft het artikel de volgende punten:

  • Een besmette populatie vuursalamanders in België werd van begin (2014) continue gemonitord en bemonsterd. Zes maanden na besmetting was slechts 10% van de originele populatie over. Twee jaar later was minder dan 1% van de populatie nog in leven (met name subadulte dieren) 
  • Tussen tiendaagse monitoring intervallen hadden dieren 33%  kans besmet te worden. De overlevingskans van geïnfecteerde dieren was zesmaal lager dan die van niet geïnfecteerde dieren. 
  • Seksueel volwassen dieren waren onevenredig vaker besmet. Volwassen dieren hebben vaker contact met elkaar (m.n. seksueel contact) en lopen derhalve meer gevaar om besmet te worden. 
  • Bsal monsters van de eerste locatie waar de ziekte bekend was (Nederland) en recente monsters uit het Belgische onderzoeksgebied gaven aan, door middel van besmettingsproeven, dat beiden even ziekteverwekkend en dodelijk zijn. Het lijkt er niet op dat de schimmel door de tijd heen minder ziekteverwekkend wordt en vooralsnog zijn er geen bewijzen dat de gastheer en ziekte samen evolueren (co-evolutie).
  • Geïnfecteerde vuursalamanders gingen bij zowel hoge- als lage doseringen van de ziekte dood en bij lage (4°C) en hoge (15°C)  temperaturen.
  • Besmettingsproeven toonden niet aan dat salamanders een immuunrespons voor de ziekte ontwikkelen. Dit betekend dat vaccinatie van de dieren als mitigatiemaatregel grotendeels uitgesloten kan worden.
  • Bsal geeft infectieuze sporen af die vrij rond zwemmen door middel van een flagel. Dit onderzoek beschrijft een nieuw type, een zogenaamde ingekapselde spore met dikke, waterafstotende celwand. Dit type zwemt niet vrij rond maar kan lang overleven in de bosbodem, water en/of op de poten van watervogels. 
  • Vroedmeesterpadden (Alytes obstetricans) en Alpenwatersalamanders (Ichthyosaura alpestris) fungeren als reservoirs voor de
    ziekte en kunnen derhalve meer gevoelige soorten zoals vuursalamanders besmetten.
  • Vooralsnog is bestrijding van de ziekte in het wild niet mogelijk. Voor bepaalde populaties en soorten met een klein verspreidingsgebied zal een populatie in gevangenschap uitkomst bieden. De Europese Unie stelt financiële middelen beschikbaar om de ziekte te onderzoeken met de hoop dat hier effectieve mitigerende maatregelen uit voortvloeien. RAVON werkt mee aan dit project.

 

  • April 2017: RAVON heeft een hygiëneprotocol opgesteld om de verspreiding van ziektes en invasieve exotische soorten te voorkomen, en adviseert iedereen volgens dat protocol te werken. Dit protocol is bijgewerkt en sinds dit jaar ook een speciaal protocol voor groot materieel. Het veldhygiëne protocol is hier te vinden en het protocol voor het ontsmetten van groot materiaal hier. Meer informatie over hygiënisch werken in het veld kun je hier vinden.
  • Maart 2017: Onderzoekers uit België (Gent) en Vietnam (Vietnam National Museum of Nature, Vietnam Academy of Science and Technology) hebben een artikel gepubliceerd in het tijdschrift Scientific Reports (Nature) over het voorkomen van Bsal in Vietnam. Bijna 600 salamanders (acht soorten) in Vietnam zijn getest op Bsal en Bd. Ook kenmerken van het habitat van deze soorten, zoals watertemperatuur, is onderzocht. Beide schimmels kwamen in deze populaties op een laag niveau voor en Bsal opvallend genoeg ook bij hogere temperaturen dan eerder bekend was. Bsal kwam aanzienlijk meer voor dan Bd. Dit onderzoek onderschrijft dat Bsal zeer waarschijnlijk endemisch is in deze regio, dat de regio effectief als een "reservoir" fungeert en dat de schimmel een hogere temperaturen ook tolereert. Het gehele artikel is hier te lezen.
  • Februari 2017, België: Momenteel organiseren de Belgische federale en gewestelijke administraties die bevoegd zijn voor natuurbehoud een publieke raadpleging ten behoeve van een nationaal plan ter bestrijding van Bsal. Het plan kan hier geraadpleegd worden tot en met 16 februari 2017. 
  • November 2016: Duitse onderzoekers hebben een artikel gepubliceerd waarin de mogelijke toekomstige verspreiding van Bsal wordt voorspeld. Aan de hand van diverse ecologische- en klimatologische gegevens brengen de onderzoekers geschikte gebieden in kaart in Nederland, België, Duitsland, Luxemburg en Frankrijk. Lees hier meer: Feldmeier et al., 2016.  
  • Oktober 2016, Frankrijk: Gevreesd wordt dat Bsal spoedig ook in Frankrijk aanwezig zal zijn aangezien de ziekte onlangs in België nabij de Franse grens is aangetoond. De Franse autoriteiten zijn een citizen science project gestart om verdachte sterftes en zieke salamanders zo snel mogelijk te laten testen op Bsal. Heeft u een zieke of dode salamander in Frankrijk gevonden? Neem dan zo snel mogelijk contact op met José Godin en bezoek deze website voor meer informatie.
  • April 2016, België: Een nieuwe uitbraak van Bsal onder vuursalamander in Dinant, in de Waalse Ardennen vlakbij de Franse grens. Het is de vijfde geconstateerde uitbraak in België, waarvan vier in Wallonië. De nieuwe uitbraak is op 70 km afstand van eerdere uitbraken.  AmphibiaWeb en partners (incl. RAVON en Gent University) hebben een video gemaakt en een crowdfunding campagne opgezet voor de monitoring van uitbraken in Wallonië.
  • Maart 2016 : RAVON heeft met verschillende Europese organisaties de actuele verspreiding van de schimmel in kaart gebracht. Hierover is een wetenschappelijke publicatie verschenen in het tijdschrift 'Emerging Infectious Diseases'.
  • Februari 2016: In een gezamenlijke brief aan de Europese Commissie dringen natuurorganisaties en wetenschappers aan om onmiddellijk middelen vrij te maken voor monitoring, noodplannen en onderzoek. Daarnaast moet de handel in besmette salamanders stopgezet worden.
  • Januari 2016: Deadly amphibian fungus in Europe could emerge in United States: U.S. Geological Survey (USGS) identifies research needs & management actions in a new report released on January 21st 2016.
  • December 2015: De Standing Committee van de Bern Convention publiceerde een aanbeveling ten aanzien van Bsal: Recommendation No. 176 (2015) on the prevention and control of the Batrachochytrium salamandrivorans chytrid fungus [document T-PVS (2015) 9]


Nieuws archief


PUBLICATIES    

 

Media